Wszyscy
znamy ją jako autorkę smutnych nowel. Niewiele wiemy o jej życiu, o jej innych,
dużo ciekawszych dziełach. Maria Konopnicka urodziła się na Suwalszczyźnie w
szlacheckiej rodzinie 23 maja 1842 roku. Wychowywała się pod opieką ojca, gdyż
matka zmarła, gdy Maria była jeszcze dzieckiem. Jej dzieciństwo było
przepełnione smutkiem, ojciec po śmierci matki stał się zamkniętym w sobie,
nieszczęśliwym człowiekiem. Był wykształcony, dlatego starał się wszczepić
dzieciom miłość do nauki. Wieczory poświęcał na wspólne czytanie książek, przede
wszystkich patriotycznych, które zabronione były przez cenzurę. Marię wysłał do
Warszawy, żeby tam zdobywała wiedzę. W stolicy poetka poznała Lizę Pawłowską,
później znaną jako Elizę Orzeszkową, z którą bardzo się zaprzyjaźniła. Ich
przyjaźń trwała przez całe życie Konopnickiej.
Maria, jako dwudziestolatka poślubiła mężczyznę, którego nie kochała i z którym
nie chciała się wiązać. Był szlachcicem, dla którego w życiu liczyły się tylko
przyjemności. Dwa lata musiała spędzić z mężem w Niemczech,
a po powrocie zamieszkali w niewielkim folwarku, Gusinie. Maria urodziła
sześcioro dzieci, które bardzo kochała, ale ciągle czuła się nieszczęśliwa wśród
ludzi. Żyjąc na wsi starała się pomagać biednym wieśniakom, w ich towarzystwie
lepiej się czuła niż pośród ograniczonych bogatych posiadaczy ziemskich.
Sytuacja na wsi była z dnia na dzień coraz cięższa. Niektórzy chłopi bogacili
się, inni popadali w skrajną biedę. Bogaci wykorzystywali biednych, rosły
konflikty, a ucisk zaborcy jeszcze bardziej pogrążał polskiego, biednego chłopa.
Maria była kobietą bardzo wrażliwą, dlatego cierpiała widząc krzywdę, jaka
działa się wokół niej. Chciała jak najwięcej pomagać, ale nie była w stanie
wiele zrobić. W czasie tego okresu bardzo wiele czytała i rozpoczęła też własne
próby pisarskie. Ośmielona aprobatą wiersza "W zimowy poranek" postanowiła pisać
dalej i poświęcić się poezji.
Odważyła się na szaleńczy i niesamowicie odważny, jak na tamte czasy krok.
Porzuciła męża i wraz z gromadka dzieci przeprowadziła się do Warszawy. Początek
był bardzo trudny. Walczyła z biedą i ludzkimi pomówieniami. Samotna kobieta nie
była w tamtych czasach dobrze widziana. Uważano, że taka kobieta musi być zła,
albo głupia. Jednak Konopnicka dzielnie stawiała czoło przeciwieństwom losu.
Straciła zdrowie, do końca życia pozostała schorowana i chociaż później, jako
znana i szanowana poetka wiele razy wyjeżdżała, żeby je ratować, nigdy go nie
odzyskała. Radziła sobie sama, udzielając korepetycji i szyjąc. Zawsze pozostała
dumna i nigdy nie poddała się. W czasach wielkiej biedy napisała wiele pięknych
wierszy, jak "Obrazki", czy "Wolny najmita". Nikt dotąd w literaturze polskiej
nie potrafił tak prawdziwie oddać tragedii polskiej wsi.
Pisała też o biedocie w mieście, tak jak w wierszu "Jaś nie doczekał".
Najpiękniejsze swoje dzieła poświęciła krzywdzie dziecka. Jej baśnie dla dzieci,
wiersze i nowele o dzieciach są niezwykle ważne w dorobku twórczym. Napisała też
dramaty poświęcone walce między fanatyzmem a nauką "Fragmenty dramatyczne z
przeszłości" z 1880 roku. Chociaż przysporzyło jej to wiele cierpień, ludzie
odwrócili się od niej, matki przestały posyłać dzieci na jej lekcje, to
wiedziała, że pisze prawdę i nie przestawała tego robić. Napisała wiele nowel i
opowiadań, których naczelnym tematem był los niższych klas społecznych. Inną
tematykę podjęła w opowiadaniu "Mendel Gdański”. Było to arcydzieło realizmu,
subtelności i psychologicznej wnikliwości. Konopnicka napisała wiele innych
opowiadań i wierszy, które warto przeczytać, ze względu na ich wspaniały styl
pisania i prawdę w nich zawartą. Była wspaniałą pisarką, kochającą matką,
dzielną i odważną kobietą. Mimo biedy i upokorzeń jakich doznała nie załamała
się i do końca życia pozostała wierna swoim ideałom, nigdy nie bała się mówić
prawdy. Umarłą 8 października 1910 roku, Żarnowcu pod Krosnem.
27 maj 1945 rok | - nadanie imienia szkole, - portret Marii Konopnickiej pędzla Jana Korcza darem autora; - popiersie Marii Konopnickiej w wykonaniu Leszka Jakubowskiego; - odsłonięcie obelisku upamiętniającego powstanie szkoły; - odsłonięcie tablicy pamiątkowej z okazji oddania sali gimnastycznej; - dar uczniów - tablica upamiętniająca obchody 50-lecia szkół. |